چطور اخبار را هوشمندانه پیگیری کنیم؟
پیگیری اخبار یکی از عادت های روزانه و متداول بسیاری از افراد در همه جوامع هست. این طور به نظر می آید که اطلاع از اخبار برای ما با اهمیت باشد؛ اما آیا پیگیری مدام اخبار واقعا به نفع ماست؟! آیا این عادت به افزایش دانش و رضایت زندگی ما کمک می‌کند یا بیشتر به ما آسیب می‌رساند؟!
اثرات مخرب پیگیری اخبار
در این مقاله به تجزیه و تحلیل منطقی این موضوع می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که چرا نباید اخبار را پیگیری کنیم؟!
ابتدا کمی به این پرسش ها فکر کنید و سعی کنید به آنها پاسخ دهید:
- آیا اخبار واقعا به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از دنیا داشته باشیم؟
- آیا پیگیری مدام اخبار به ما کمک می‌کند تا به دنبال تغییرات مثبت در جهان باشیم؟
- آیا این وقت و زمان و انرژی که برای پیگیری اخبار می‌گذاریم واقعا ارزشش را دارد؟
در ادامه قصد داریم این پرسش ها را به صورت جدی مورد بررسی قرار دهیم و به تحلیلی عمیق‌تر درباره اثرات پیگیری مدام اخبار بپردازیم. شاید در آخر به این جمع بندی برسیم که پیگیری اخبار نه تنها نمی تواند به بهبود کیفیت زندگی ما کمک کند بلکه در بسیاری از مواقع می تواند صدمات و آسیب های جدی به روح و روان ما بزند و ما را از داشتن یک زندگی خوب و آرام محروم کند!
البته پیشنهاداتی هم ارائه می‌دهیم که بتوان از اخبار به عنوان یک منبع مفید و معقول به شکلی مناسب استفاده کرد تا زندگی و دنیای پیرامون خود را بهبود بخشیم.
می توان گفت «اخبار و اطلاعات» از زمان ظهور بشر در کره زمین به وجود آمده وجود داشته و در دنیای امروزی، به واسطه پیشرفت تکنولوژی و اینترنت، اخبار و رویدادهای جهانی در زندگی ما نفوذ بیشتری پیدا کرده‌اند. شبکه های تلویزیونی و رادیویی، روزنامه ها و مجلات، سایت های خبری آنلاین، رسانه ها و شبکه‌های اجتماعی و...، همگی به طور روزانه ما را درگیر دنیای اخبار کرده و ما را بمباران اطلاعات می‌کنند!
از یک سو این دسترسی به اخبار و اطلاعات نعمتی بزرگ به نظر می‌رسد که به ما اجازه می‌دهد با دنیای پیرامون خود در ارتباط باشیم؛ اما در عمق این دستاورد چیزی پنهان است که باید حواسمان به آن باشد و درباره آن بیشتر تفکر کنیم!
دلایل پرهیز از پیگیری اخبار
1- تاثیرات منفی بر سلامت روان:
یکی از اصلی‌ترین دلایلی که باید از پیگیری اخبار پرهیز کنیم، تاثیرات منفی آن بر سلامت روان ماست. پیگیری مداوم اخبار بر افزایش استرس، اضطراب و افسردگی موثر است. رسانه های خبری اغلب مسائل منفی و نگران‌کننده را پوشش می‌دهند و این موضوع می‌تواند روی روحیه و احساسات ما تاثیر منفی بگذارد تا جایی که حتی برخی از افراد به پیگیری و رصد مدام اخبار اعتیاد پیدا می کنند (قطعا نمونه هایی از این افراد را در خانواده و یا اطرافیان خود دیده‌اید!).
فرض کنید هر روز به تماشای اخباری از وقوع جنگ‌ها، حوادث طبیعی و... بپردازید و یا به طور مداوم وضعیت نابسامان اقتصاد کشور از قبیل تورم، افزایش قیمت دلار و... را از طریق منابع مختلف خبری دنبال کنید؛
واقعا در این شرایط چه طور انتظار دارید که دچار اضطراب و استرس نشوید؟!
آیا واقعا در عمل، از دست شمایی که یک فرد عادی در جامعه هستید (فردی که هیچ مسئولیت و سمت عالی مقامی در دولت و حکومت ندارید) کاری برمی آید؟! قطعا نه! بنابراین پیگیری این قبیل اخبار کمکی به شما نخواهند کرد.
نمی گوییم باید از همه چیز بی‌اطلاع بود، خیر؛ ولی پیگیری صِرف آن هم به طور مدام، نه تنها دردی را درمان نمی کند بلکه دردی را هم به سایر دردهایمان اضافه می کند!
راهکار چیست؟ در اینجا نیاز به تعادل در پیگیری اخبار داریم تا سلامت روان ما تحت تاثیر اخبار منفی قرار نگیرد؛ تا بتوانیم خوب فکر کنیم، درست تصمیم بگیریم و بهترین اقدامات لازم و ضروری را در اینگونه شرایط گزینش کرده و انجام دهیم. با یک روان افسرده و ناتوان و منفی باف و مضطرب که نمی توان فکر کرد و تصمیم گرفت! از این رو، شاید این کار برای ما، بهترین کار باشد.
2- اطلاعات ناصحیح و تبلیغاتی:
یکی دیگر از مشکلات پیگیری اخبار، ارائه اطلاعات ناصحیح و تبلیغاتی توسط برخی رسانه‌ها و منابع خبری است (اکثر آنها همین‌گونه هستند، رسانه داخلی و خارجی هم ندارد). این اطلاعات غلط ممکن است ما را گمراه کنند و باعث شوند که تصمیم‌گیری‌های اشتباه انجام دهیم.
در تهیه اخبار اغلب به منظور جلب توجه و افزایش تیراژ، اطلاعات را دست کاری و پر زرق و برق می کنند (اصطلاحا پیاز داغش را زیاد می کنند) تا خبر آن طور که دلشان می خواهد بر افراد تاثیرگذار بگذارد. این موضوع می‌تواند به انتشار اخبار ترسناک و اغماضی منجر شود که بر مخاطب تاثیر منفی دارد.
برای مثال، در تهیه اخبار تروریستی معمولا بزرگنمایی‌هایی می شود تا آن اخبار جلب توجه بیشتری داشته باشد. با اطلاعات ناصحیحی که اینگونه اخبار به ما منتقل می‌کنند، ممکن است ترس و نگرانی‌های زائدی در ما ایجاد شوند. این مسئله نشان می‌دهد که باید در انتخاب منابع خود دقت لازم را داشته و از منابع خبری معتبر استفاده کنیم.
3- اتلاف وقت:
بیشتر افراد در طول روز وقت زیادی را صرف پیگیری اخبار می‌کنند. به نظر شما این وقت و زمانی که صرف چنین کاری می شود آیا می تواند در آینده برای ما منافع پایداری ایجاد کند؟ یا بیشتر باعث اتلاف زمان ما می شود و ما را از اهداف واقعیمان دور می کند؟
بدیهی است پیگیری بی رویه اخبار و یا پای تلویزیون نشستن و امثال این کارها، می‌توانند وقت و زمان ما را به معنای واقعی تلف کنند، به نوعی این عادت مضر «دزد زمان» هست!
توصیه می شود به جای اینکه وقت خود را برای تماشای تلویزیون و گشت و گذار در شبکه های اجتماعی و... بگذاریم و اطلاعات کم ارزش را در مغز خود جمع آوری کنیم؛ وقت و انرژی خود را برای یادگیری، توسعه فردی و انجام کارهای مفید صرف کنیم چرا که مدیریت این زمان ها (که متاسفانه مقدار آن نیز کم نیست) می تواند در بلندمدت به بهبود کیفیت زندگی ما کمک زیادی کند و ما را موفقیت پایدار برساند.
برای مثال، به جای پیگیری اخبار و تماشای تلویزیون و...، وقت خود را برای مطالعه کتاب، ورزش، یادگیری یک مهارت جدید یا حضور در فعالیت‌های اجتماعی مفیدی صرف کنید.
4- ایجاد انزوا اجتماعی و ایزوله شدگی:
پیگیری اخبار ممکن است به ایجاد انزوا و ایزوله‌شدگی منجر شود. زمانی که به طور مداوم به اخبار منفی و نگران‌کننده معتاد می‌شویم، احتمالا به ارتباطات اجتماعی خود کمتر توجه می‌کنیم و از روابط انسانی دور می‌شویم. طبیعی است بدون مشارکت فعال در جامعه ممکن است منزوی و گوشه گیر شویم.
فرض کنید به جای حضور به اندازه در مهمانی‌ها و جشن‌ها و تعامل با دوستان، تمام وقت خود را در خانه به پیگیری اخبار و سایر موارد مشابه که قبل‌تر بیان شد اختصاص دهید؛ خب، چه می شود؟! آیا غیر از این است که روابط اجتماعی خود را ضعیف کرده و منزوی شده‌اید؟
حال فرض کنید در یک گروه اجتماعی مشارکت کنید و در فعالیت‌های جمعی مشغول شوید؛ مطمئنا این تغییر در الگوی رفتاری شما، می‌تواند برای شما افتخارات اجتماعی بیشتری به ارمغان بیاورد و فرصتی برای شما ایجاد کند تا روابط جدیدی با دیگران شکل دهید.
باید به این نکته توجه داشته باشیم که ارتباط با دیگران و اشتراک تجارب انسانی بسیار ارزشمند است.
5- عدم تاثیرگذاری در تغییرات جهانی و واقعیت های جهان
بسیاری از ما فکر می‌کنیم که با پیگیری فعالانه اخبار، می‌توانیم نسبت به دنیای اطرافمان آگاه تر شویم و می‌توانیم در تغییر مسائل جهانی تاثیر بگذاریم! این تفکر از کجا می آید؟! آیا واقعا پیگیری و اطلاع از جزئیات اخبار می‌تواند به ما کمک کند تا تغییرات جهانی را تحت تاثیر قرار دهیم و در آنها تغییر ایجاد کنیم؟!
به جای پیگیری مداوم اخبار، روی اندیشه و اقدام فعالانه متمرکز شویم تا بتوانیم تا حد امکان به بهبود وضعیت جامعه و جهان کمکی کرده باشیم.
برای مثال، فرض کنید شما فردی هستید که دائما اخبار مربوط به تغییرات آب و هوا و تغییرات اقلیمی جهان را دنبال می‌کنید؛ اگر این اخبار را صرفا به عنوان یک مخاطب منفعل می‌بینید و می‌شنوید و در ادامه اقدامی برای حفاظت از محیط زیست انجام ندهید، در واقع شما هیچ تاثیر مثبتی در تغییرات جهانی ایجاد نکرده‌اید!
بنابراین، به جای اینکه فقط بخوانید و بشنوید و تماشا کنید، می بایست در راستای آن اقدامات عملی و مفیدی را انجام دهید تا به تغییرات مهم جهانی کمکی کرده باشید؛ به این معنا که شما به عنوان یک فعال محیط زیست، اقدام به کاهش مصرف آب و انرژی کنید و در جامعه خود برنامه‌هایی برای حفاظت از محیط زیست ارائه دهید. به این شکل احتمال دارد این اقدامات فعالانه شما بتواند به تغییرات اقلیمی جهان کمک کنند.
پیگیر اخبار نباشید!
در راستای موضوع این مقاله، می خواهیم کتابی را به شما معرفی کنیم که در رابطه با دلایل عدم پیگیری اخبار و مضرات آن به طور جامع و کامل توضیح داده شده است.
کتاب "پیگیر اخبار نباشید" نوشته رولف دوبلی با ترجمه عادل فردوسی پور عزیز و چند تن از دوستان فرهیخته ایشان، کتابی است که خواندن آن را به شما توصیه می کنیم. این کتاب می تواند نگرش و دیدگاه شما نسبت به موضوع اخبار و پیگیری آن را متحول کند.
کتاب "Stop Reading the News" به بررسی تاثیرات منفی پیگیری مداوم اخبار بر روان ما پرداخته و راهکارهایی را برای خروج از این عادت مضر ارائه می‌دهد. این کتاب با تاکید بر اهمیت تعادل و تعقیب اخبار با ذهنیت منطقی و آگاهانه، به خوانندگان خود کمک می‌کند تا راه‌های بهتری را برای کسب آرامش، خوشبختی و حکمت بیشتر پیدا کنند.
برای مثال، در این کتاب درباره «تاثیر مداوم خبرهای منفی بر روحیه افراد» این طور آمده است که:
اگر فردی به طور روزانه خبرهایی در مورد ترورها، حوادث طبیعی ناگوار، بحران‌های جهانی و... بخواند؛ این اخبار منفی به تدریج شروع به تاثیرگذاری بر وضعیت روحی کرده، احساس استرس و اضطراب مداوم در فرد ایجاد می کند و در نهایت از آرامش دور می‌شود.
این مثال نشان می‌دهد که پیگیری مداوم اخبار، حتی اگر اطلاعات دقیق را ارائه کند، ممکن است به مرور زمان به سلامت روان ما آسیب برساند و ما را به سمت وضعیت‌های منفی بکشاند.
لطفا اخبار را به سادگی نشر ندهید!
توجه داشته باشیم که نباید هر خبری، خصوصا اخباری که توسط افراد ناآگاه در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی و... منتشر می شوند را به سادگی نشر دهیم و دست به دست بچرخانیم! چه زندگی ها که به خاطر انتشار این اخبار جعلی که توسط ما و از روی ساده انگاری ما نشر داده شده، از بین رفته و ما از آنها بی اطلاع هستیم (شاید باورش سخت باشد ولی متاسفانه واقعیت دارد).
عدم انتشار اخبار جعلی و اخباری که از موثق بودن منبع آن مطمئن نیستم، یک مسئله مهم است. اخبار جعلی به معنای انتشار اطلاعات نادرست یا اطلاعات ساختگی هستند که با هدف گمراه کردن یا ترویج اطلاعات غلط منتشر می‌شوند. این نوع اخبار می‌توانند به ما و به جامعه ما آسیب‌های جدی وارد کنند.
برای جلوگیری از انتشار اخبار جعلی و اطمینان از معتبر بودن یک خبر، می‌توانید به صورت زیر عمل کنید:
الف) بررسی منبع: ابتدا بررسی کنید که منبع اخبار چه کسی است. آیا یک رسانه معتبر است؟ یا اینکه منبع مشکوکی است که اطلاعات نادرست یا تبلیغاتی منتشر می‌کند؟
ب) بررسی تاییدپذیری: اگر یک خبر نامطمئن به نظر می‌رسد، تلاش کنید تاییدپذیری آن را بررسی کنید. آیا خبر توسط منابع معتبر دیگر تایید شده است؟ اگر آن اخبار فقط از یک منبع منتشر شده باشد، ممکن است آن خبر اشتباه و دروغ باشد.
ج) بررسی تاریخ: بررسی کنید که تاریخ انتشار خبر معقول است یا خیر! اخبار قدیمی یا منسوخ شده ممکن است فاقد ارزش اطلاعاتی باشند.
د) اعتبارسنجی منتشر کننده: اعتبار نویسنده یا خبرنگار نیز مهم است. آیا آنها دارای سابقه در رسانه‌ها و خبرگزاری‌های معتبر هستند؟
ه) استفاده از چند منبع: بهتر است از چند منبع معتبر برای تأیید یک خبر استفاده کنید.
به طور کلی، توجه به این موارد و انتخاب منابع معتبر خبری، می‌تواند به شما کمک کند تا از انتشار اخبار جعلی جلوگیری کرده و از اطلاعات دقیق و قابل اعتماد استفاده کنید.
سخن آخر...
اینکه بگوییم به طور کل اخبار را کنار بگذاریم منصفانه نیست و ما نیز قصدمان از انتشار این مقاله این نبوده و نیست.
اطلاع از رویدادهای مهم جامعه و جهان بسیار مهم است؛ اما باید این اطلاعات را به صورت هوشمندانه و متعادل و از منابع معتبر دریافت کرد و از پیگیری بی‌معنی و مداوم اخبار پرهیز کنیم.
کار درست و هوشمندانه آن است که هر فرد با توجه به رشته، تخصص و فعالیت حرفه‌ای خود، اخبار همان حوزه را، آن هم در حد معقول و مورد نیاز، پیگیری کند تا بتواند متناسب با آن اخبار، در کار خود تصمیمات مناسب بگیرد، برنامه ریزی کند و اقدامات لازم را انجام دهد.
باید سواد رسانه‌ای خود را ارتقا دهیم تا اخبار جعلی را از اخبار حقیقی تشخیص دهیم و به سادگی فریب تبلیغات و شانتاژهای خبری را نخوریم.
باید تفکر نقاد یا همان تفکر سنجش گرایانه خود را تقویت کنیم که بتوانیم تا جای ممکن با عقل و منطق و روش های علمی، حق را از باطل تشخیص دهیم.
در نهایت با انجام این اقدامات، می‌توانیم تا حدود زیادی به سلامت روانی و فیزیکی خود و دیگران احترام بگذاریم و وقت بیشتری را برای بهبود کیفیت زندگی و جامعه‌مان اختصاص دهیم.
خواهشا انقدر اخبار را پیگیری نکنید!!!
شاد و دلنشین باشید
