بازاریابی موتورهای جستجو یا بازاریابی سئو
روزانه اطلاعات زیادی در وب سایت های موجود بر بستر اینترنت منتشر می شود که به صورت هدفمند تولید و ارائه می گردند. از مهمترین اهدافی که ناشران این اطلاعات به دنبال آن هستند می توان به افزایش تعداد جستجوی طبیعی، معرفی محصولات و خدمات، آگاهی از برند شخصی و برند تجاری و... اشاره نمود. در همین راستا از بازاریابی موتورهای جستجو ( Search Engine Marketing = SEM ) یا بازاریابی سئو ( SEO Marketing ) به منظور کسب نتایج بهتر در موتورهای جستجو، جهت دستیابی به منفعت و سود بیشتر استفاده می شود.
ماهیت موتورهای جستجو:
موتورهای جستجو محتواهای وب سایت ها و یا بهتر بگویم محتواهای موجود در اینترنت را شناسایی، بررسی و فهرست بندی (ایندکس) می کنند. چیزی که در این موتورهای جستجو با اهمیت است، رتبه بندی وب سایت ها بر اساس کیفیت محتواهای آنهاست. از معروف ترین این موتورهای جستجو می توان گوگل را نام برد. موتورهای جستجو که در اینجا بیشتر منظور موتور جستجوی گوگل هست، به دلیل اینکه به دنبال رشد خودش است بنابراین می بایست کاربران خود را راضی نگه دارد، یعنی باید در نتایج جستجوی خود، اطلاعات را بر اساس ارزشمند بودن و کیفیت شان رتبه بندی و فهرست کند تا کاربران به نیاز اصلی خود برسند در غیر اینصورت کاربران به سایر موتوهای جستجوی دیگر مهاجرت می کنند، از اینرو الگوریتم هایی را (مانند الگوریتم های پاندا و یا پنگوئن و...) در نظر گرفته که براساس آنها، خزنده های نرم افزاری گوگل، محتواهای موجود در اینترنت و وب سایت ها را شناسایی و ارزیابی می کنند و در نهایت مرتبط ترین و با کیفیت ترین آنها را به کاربر جستجو کننده نمایش می دهد.
مدیران وب سایت ها نیز برای کسب و قرارگیری در رتبه های اول گوگل، مدام در تلاش هستند تا محتواهایی متناسب با این الگوریتم ها تولید و منتشر کنند، بنابراین بدیهی است وب سایت هایی شانس بیشتر دیدن در نتایج جستجو را دارند که بیشترین تطابق با این الگوریتم ها را داشته باشند.
اما تعریف و مفهوم بازاریابی موتورهای جستجو یا بازاریابی سئو چیست؟ / SEM چیست؟
SEM و سئو مارکتینگ نیز از زیر مجموعه های دیجیتال مارکتینگ می باشد. یک نوع روش بازاریابی است که با استفاده از ظرفیت های موتورهای جستجو، به بهبود وضعیت و ارتقای جایگاه یک کسب و کار در محیط اینترنت و فضای آنلاین کمک می کند.
بازاریابی سئو به دو دسته کلی محلی و جهانی تقسیم می شود که بسته به بازار هدف مورد نظرتان (کاربران داخلی و یا بین المللی) می بایست اقدامات خاص و متفاوتی را انجام گیرد. همانطور که گفته شد موتور جستجوی گوگل از مهمترین موتورهای جستجویی است که امروزه استفاده از آن بسیار رایج است. گوگل مجموعه اقداماتی که برای سئو انجام می شود را به وسیله الگوریتم های خاص خود با دقت بررسی کرده و دسته بندی می کند، سپس آنها را براساس نوع فعالیت افراد، مکان جغرافیایی آنها و...، در جستجوها به کاربران پیشنهاد می دهد.
لازمه انجام این کار داشتن یک وب سایت است که می بایست در طراحی و کدنویسی آن نکات لازم سئو به دست یک متخصص رعایت شده باشد، سپس با آموزش و یادگیری اصول و تکنیک های صحیح سئو، می توانید مطالب و توضیحات مربوط به خدمات و محصولات خود را برای موتورهای جستجو بهینه و منتشر کنید و بهترین جایگاه را در نتایج گوگل بدست آورید.
با توجه به اینکه در این حوزه رقبایتان نیز همانند شما در حال تلاش و دستیابی به رتبه های برتر هستند و هم به دلیل اینکه عبارات و واژه هایی که کاربران جستجو می کنند به مرور زمان تغییر پیدا می کند و الگوریتم های گوگل نیز هرزچندگاهی تغییر می یابند، لذا می بایست به طور دائم دانش خود را در این زمینه بروز نگه دارید. این روش یک نوع سرمایه گذاری بلند مدت و تقریبا رایگان است پس باید در آن استمرار داشته باشید تا به نتیجه مطلوب و دلخواه خود برسید. این چرخه هیچ پایانی ندارد و قطع آن برابر است با سقوط وب سایت شما!
در صورت انجام صحیح فرآیند بازاریابی سئو، به یک سری نتایج و دستاوردهایی خواهید رسید که می بایست آن نتایج را تحلیل کرده و بازدهی عملکرد خود را مورد سنجش قرار دهید. یکی از بهترین ابزارها برای این کار استفاده از کنسول گوگل آنالیتیکس است. شما با یادگیری و تسلط بر این ابزار می توانید با گزارشاتی که بدست می آورید، میزان هزینه و درآمد خود را با یکدیگر مقایسه کرده و برای ادامه راه روش های مناسب را انتخاب و روش های غلط را کنار بگذارید. برای این کار می توانید خودتان آموزش ببینید و یا از یک متخصص سئو کمک بگیرید.
مفهوم بازاریابی سئو با خود سئو متفاوت است که در مطلب و مقاله ای جداگانه در این خصوص توضیحات کامل تری داده می شود.
بخش های اصلی سئو یا همان بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO):
به صورت کلی سئو یک وب سایت از سه بخش اصلی تشکیل می شود که با انجام اقدامات لازم برای این سه بخش به بهینه سازی کامل می رسیم که به شرح زیر می باشند:
الف) سئو تکنیکال (Technical SEO)
همانطور که در ابتدای بحث گفته شد، موتورهای جستجو در ابتدا محتواهای موجود در اینترنت را شناسایی و فهرست بندی می کند بنابراین می بایست ما هم در قدم اول یک وب سایت استاندارد طراحی کنیم و داشته باشیم که شرایط لازم برای شناسایی و ایندکس شدن را داشته باشد. مثلا در کدنویسی سایت باید از ساختار درست استفاده کنیم، مثلا در تمامی صفحات برای عناوین از تگ h1 استفاده کنیم، یا هر صفحه دارای توضیحات متا (Meta description) داشته باشند و یا وب سایت برای نمایش در موبایل و تبلت بهینه شده باشد (Responsive) و یا مثلا مسائل امنیتی مانند گواهی ssl را هم داشته باشد؛ همچنین یکسری دسترسی های لازم برای خواندن را هم باید به خزنده های موتورهای جستجو بدهیم که آن دستورات در فایل robots.txt تعریف و اعمال می شوند. خیلی کارهای دیگر است که باید در این خصوص انجام گیرد و موارد گفته برای مثال و درک بهتر بود.
بعد از مرحله شناسایی باید محتوای وب سایت ما ایندکس بشوند. برای ایندکس شدن وب سایت در موتورهای جستجو نیز می توان از نقشه سایت (Sitemap) استفاده نمود. وظیفه "سایت مپ" دسته بندی محتواهای موجود در سایت است که باعث می شود موتورهای جستجو راحت تر آنها را بخواند و درک کند. اگر نقشه سایت هم نسازید محتوای شما ایندکس می شود ولی شاید زمان بیشتری طول بکشد و خطاهایی را نیز داشته باشد. در سیستم های مدیرت محتوا رایگان (CMS) بسیاری از این مسائل تکنیکالی سئو رعایت شده و کار با آنها برای شما بسیار راحت تر است.
ب) سئو درون صفحات (On-page SEO)
سئوی درون صفحه بر خلاف سئوی تکنیکال، چیزی است که کاربران وب سایت می توانند آنها را ببینند که شامل عناوین، مطالب و پاراگراف ها و عکس ها و... که هرکدام از این موارد می توانند برای سئو بهینه شوند. اما برای اینکه بدانیم بهینه سازی چطور باید انجام شود لازم است که با مقوله کلمه کلیدی (Keyword) آشنا شوید و آنرا بشناسید. به زبان ساده، کلمه کلیدی همان عبارتی است که توسط کاربران در اینترنت جستجو می شود. این کلمات کلیدی می توانند به صورت تک کلمه ای و یا چند کلمه ای (چند سیلابی) باشند.
برای درک بهتر، به صورت پایه ای و کلی کمی به نحوه بهینه سازی کلمات کلیدی می پردازیم:
طبیعی هست که در محیط اینترنت وقتی کاربران می خواهند به مطالبی در خصوص یک موضوع مشخص برسند، در جستجوی خود از یکسری کلمات کلیدی استفاده می کنند، پس قدم اول برای بهینه سازی، شناخت و تهیه فهرستی از کلمات کلیدی مرتبط با حوزه کاری خود است. یعنی باید بدانیم که در حوزه فعالیت ما چه کلمات کلیدی مهم وجود دارد که در محیط اینترنت بیشتر جستجو می شوند؟
مثلا اگر بخواهید کلمات کلیدی از قبیل " آموزش بازاریابی موتورهای جستجو " و یا " بازاریابی از طریق سئو " و یا " SEM چیست؟ " و یا " SEO چیست؟ " را بهینه سازی کنید، طبق قوانین می بایست از آن کلمات کلیدی در چند جای متن و محتوای خود به تعداد مناسب استفاده کنید و بکار ببرید. یکی از قسمت هایی که استفاده از کلمه کلیدی در آن بسیار با اهمیت است، در عنوان ها و زیرعنوان های هر مطلب و هر محتوا است؛ عنوان هایی که با تگ های h1، h2 تا h6 در صفحه مربوطه نشانه گذاری شده اند. در متن اصلی محتوا نیز می بایست از این کلمات کلیدی به تعداد مناسب استفاده شود. امروزه موتورهای جستجو بسیار هوشمندتر از قبل شده اند و تعداد تکرار این کلمات دیگر خیلی اهمیتی ندارد، شما باید کاری کنید و طوری محتوا را بنویسید که مفهوم آن موضوع و یا کلمه کلیدی را بیان کنید که ساده فهم و کاربردی باشد (یه کم کار سخت تر از قبل شده). پیشنهاد می کنم حتما از کلمات کلیدی هم خانواده با کلمه کلیدی اصلی خود نیز استفاده کنید، هم در عناوین و هم در متن محتوا. شما باید این مهارت را نیز یاد بگیرید.
از همین کلمات کلیدی مشخص شده نیز می بایست در بخش متا و یا متا دیسکریپشن استفاده کنید. باید سعی کنید در این بخش خیلی هوشمندانه و خلاصه شده، یکی دو خط درباره کلیت محتوای مورد نظر خود بنویسید.
ج) سئو خارج از صفحات (Off-page SEO)
در اینجا مستقیما با خود سایت کاری نداریم؛ می توان گفت در اینجا بیشتر روی لینک سازی (Link Building) و فعالیت در شبکه های اجتماعی تمرکز داریم. به صورت کلی وقتی در یک وب سایت دیگر بتوانیم لینک سایت خودمان را قرار دهیم در واقع یک لینک برای خود ساخته ایم. اما برای این کار باید نکاتی را در نظر بگیریم که از طرف موتورهای جستجو مثل گوگل، امتیاز منفی نگیریم تا ضرری متوجه سایت ما نشود.
همانطور که می دانید رسانه ها و شبکه های اجتماعی بسیار پرطرفدار هستند و اکثر کاربران اینترنتی از آنها استفاده می کنند. فیس بوک، توئیتر، لینکدین و اینستاگرام، رسانه ها و شبکه های اجتماعی هستند که پر بازدید بوده و ترافیک بسیار بالایی دارند.
شما وقتی در این رسانه ها فعالیت می کنید در واقع دارید کسب و کار خود را معرفی می کنید. می توانید از آنها لینک هم بگیرید که اتفاقا از نظر گوگل این کار خیلی هم مثبت است و برای سایت شما بسیار مفید است. پس سعی کنید در این رسانه ها و شبکه های اجتماعی معروف و پر بازدید فعالیت داشته باشید و مطالب و محتوای خود را نیز در آنها منتشر کنید.
استراتژی در حوزه بازاریابی موتورهای جستجو:
وقتی صحبت از استراتژی می شود یعنی باید به هدف هایمان فکر کنیم. در استراتژی موتورهای جستجو، هدف اصلی اینست که کاربر هدفمند را وارد سایت خود کنیم. یعنی کاربر مودر نظر و ایده آل خود را از طریق گوگل جذب سایت خود کنیم. پس یکی از استراتژی های شما می تواند این باشد که روی کلمات کلیدی خاص تری تمرکز و وقت بگذارید، مخصوصا اگر تازه کار هستید و هنوز آمادگی لازم برای رقابت با سایت ها پر قدرت حاضر در اینترنت را ندارید (در ابتدای کار به دنبال رقابت و کسب رتبه بالا برای کلمات کلیدی تک سیلابی و پر استفاده نباشید، برای شروع روی چند سیلابی ها بهتر نتیجه می گیرید و رقابت برای شما بسیار ساده تر است).
تبلیغات در حوزه بازاریابی موتورهای جستجو:
گوگل یک سیستمی در حوزه تبلیغات به نام گوگل ادوردز (Google Ads) دارد. وقتی نمی خواهید و یا در حال حاضر دانش و تجربه کافی برای بهینه سازی وب سایت خود را ندارید (سئو بلد نیستید)، می توانید با استفاده از تبلیغات در گوگل، در رتبه های بالای نتایج جستجو قرار بگیرید و نمایش داده شوید. اگر در نتایج جستجو دقت کرده باشید بعضا یه باکس کوچک در کنار نام آن سایت ها قرار داده شده که در آن کلمه Ad نوشته شده که مخفف Advertise است و به این معناست که آن سایت برای نمایش آن کلمه کلیدی در رتبه های بالای نتایج، از تبلیغات گوگل استفاده کرده است.
چه وظایفی به عهده یک بازاریاب سئو است؟
بازاریابان سئو با دانش و تخصصی که دارند و با مسئولیت پذیری و تعهد خود، باید بتوانند مطالب وب سایت را به گونه ای هدایت و مدیریت کنند که بهترین جایگاه را در نتایج گوگل تصاحب و در نتیجه از طریق جذب کاربران و مشتریان، بتوانند کسب و کار مربوطه را به درآمد و فروش بیشتر برسانند. برای این منظور اقدامات زیر را می بایست انجام دهند:
تعیین اهداف انجام تحقیقات علمی در بازار تعیین اولویت ها و دسته بندی منابع بررسی و آنالیز رقبا برآورد بودجه و هزینه های شروع فعالیت برنامه ریزی و تهیه جدول زمان بندی
آشنایی با اصطلاحات تخصصی در حوزه بازاریابی سئو یا بازاریابی موتورهای جستجو:
بازاریابی سئو یا بازاریابی موتورهای جستجو برای کسب و کار شما بسیار مهم و حیاتی است لذا به هیچ وجه از آن غافل نشوید و توصیه می کنم که حتما روی آن سرمایه گذاری کنید. چنانچه وقت و انرژی بگذارید و تکنیک ها و تاکتیک های سئو مارکتینگ را به خوبی یاد بگیرید و به آنها مسلط شوید، به معجزه آن پی خواهید برد پس آن را دست کم نگیرید.
