چطور از بازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین برای رشد کسب و کار خود استفاده کنیم؟
احتمالا بعضی ها با شنیدن عبارت بازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین (Internet Marketing) به یاد وب سایت های اینترنتی بیفتند؛ برخی ممکن است به یاد شبکه ها و رسانه های اجتماعی، برخی دیگر اپلیکیشن های کاربردی، و عده ای نیز وبلاگ ها را به خاطر بیاورند. می توان گفت همه این موارد در کنار یکدیگر مفهوم بازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین را تشکیل می دهند و مورد استفاده قرار می گیرند.
به دلیل رخنه کردن و نهادینه شدن استفاده از فضای مجازی و اینترنت در زندگی ما انسان ها و به دلیل اینکه اینترنت بستری مناسب را برای استفاده از روش های پر بازده تر و مقرون به صرفه تر در جذب مشتری فراهم ساخته، بازاریابی اینترنتی یا اینترنت مارکتینگ نیز بسیار فراگیر شده و خواهان زیادی پیدا کرده، از این رو کسب و کارها و یا افراد همانند استفاده از روش های موجود در بازاریابی سنتی (مانند: تبلیغات تلویزیونی و رادیویی، چاپ بروشور، بیلبورد و...) از بازاریابی اینترنتی نیز برای رساندن پیام ها درباره برند، محصولات، خدمات و یا دیگر اهداف و مقاصد خود، به مشتریان بالقوه و مخاطبان مورد نظرشان، استفاده می کنند.
بازاریابی اینترنتی یکی از شاخه های اصلی بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) بوده و در واقع محل اجرای آن است.
تعریفی ساده و روان از بازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین:
جذب و حفظ مشتری بر بستر وب و به صورت اینترنتی را " بازاریابی اینترنتی " گویند.
مزایا، اهمیت و جایگاه بازاریابی اینترنتی و آنلاین در رشد کسب و کارها:
امروزه می توان به لطف اینترنت با میلیون ها نفر از مردم سراسر دنیا ارتباط برقرار نمود. از این رو بی تردید بازاریابی اینترنتی یکی از الزامات هر کسب و کاری (بزرگ و کوچک) بشمار می آید. در دنیایی که همه چیز در آن سرعت یافته، نیاز به دسترسی سریع و ارتباط به موقع با مخاطبان و مشتریان کاملا احساس می شود. اگر بخواهید همچنان صرفا به ابزارهای ارتباطی سنتی اکتفا کنید یقینا از رقبای خود جا مانده و طولی نخواهد کشید که یا از بازار حذف خواهید شد و یا در خوش بینانه ترین حالت در سطحی ثابت و پایین باقی خواهید ماند. بنابراین هدف از فعالیت در فضای مجازی و بکارگیری روش و کانال های مختلف بازاریابی اینترنتی؛ جذب و تبدیل کاربران حاضر در بستر وب و اینترنت به مشتری و فروش کالا و خدمات به آنهاست.
از مهمترین تفاوت های اساسی بین بازاریابی و تبلیغات سنتی با بازاریابی اینترنتی یا آنلاین اینست که، در روش های سنتی ضمن بالاتر بودن هزینه ها، امکان آنالیز و برآورد مقدار بازدهی روش مورد استفاده نیز وجود ندارد؛ در صورتی که در بازاریابی اینترنتی می توان با پرداخت هزینه های بسیار کمتر، تبلیغات را اجرا و محصول خود را معرفی نمود. در ضمن می توان کمپین خود را زیر نظر داشت و در هر مرحله که احتیاج باشد، آن را تغییر داد تا به نتایج مورد نظر رسید.
به منظور تحلیل و تخمین بازدهی فعالیت های انجام شده در فضای آنلاین، ابزارهای رایگانی وجود دارند که می توان با کمک آنها میزان کارایی و اثربخشی بازاریابی اینترنتی خود را ارزیابی نمود. یکی از این ابزارها گوگل آنالیتیکس است که به کمک آن می توان از ترافیک ورودی به صفحات وب سایت و آمار بازدید کنندگان مطلع شد. تحلیلگر گوگل منبع اطلاعاتی ارزشمندی است که ادمین و مدیر هر وب سایتی باید آن را در اختیار داشته باشد.
از دیگر ابزارها، می توان به تحلیلگرهای همسان موجود بر روی سایر پلتفرم ها مانند تحلیلگر اینسایتز (Insights) موجود در فیسبوک، توییتر و اینستاگرام اشاره نمود. با کمک این تحلیلگرها می توان تعداد لایک ها، به اشتراک گذاری ها، ریتوییت ها، کامنت ها و پیام های مستقیم (Direct) را مورد ارزیابی قرار داد و مطلع شد که کدام محتوای منتشر شده، توجه مخاطبان را بیشتر به خود جلب کرده و موثر واقع شده است.
محتوا، عنصر اصلی کلیه اجزای مختلف بازاریابی آنلاین یا بازاریابی اینترنتی است.
از دیگر ویژگی های مهم و برتر فضای وب و آنلاین، دسترسی سریع و راحت آن می باشد. کاربران و مشتریان بالقوه می توانند به راحتی با یک کلیک به سمت صفحه فرود و یا لندینگ پیج (Landing Page) آماده شده توسط شما هدایت شده، با محصول شما آشنا شوند و پس از عبور و طی مراحل قیف فروش در نظر گرفته شده، کالا و خدمات مورد نظر خود را خریداری کنند. می بینید که این ویژگی، مزیت دو طرفه داشته و هم برای فروشنده و هم برای خریدار بسیار راضی کننده و کارساز می باشد.
از مزایای دیگر اینست که می توانید رفتار و ویژگی های مشتری را (مانند سن، جنسیت، تحصیلات، علاقه مندی ها، موقعیت جغرافیایی و...) مورد بررسی قرار داده و به اصطلاح " هدف گیری مشتری " انجام دهید. با این کار می توان همزمان ضمن شناسایی و دسته بندی مشتریانی که از پتانسیل بالاتری برای خرید برخوردارند، به آنها محصولات مرتبط با سلیقه شان را معرفی و در نهایت با فروش کالا و خدمات خود کسب درآمد نمود. از این رو با توجه به توضیحات فوق می توان نتیجه گیری نمود که استفاده از روش های بازاریابی اینترنتی به جای روش های بازاریابی سنتی (و یا در کنار و به موازات آن)، می تواند منافع زیادی را برای ما به ارمغان آورد.
اما تقسیم بندی بازاریابی اینترنتی یا روش ها و مدل های بازاریابی اینترنتی کدام ها هستند:
در ابتدا به این موضوع اشاره کنم که به طور کلی بازاریابی اینترنتی و یا همان بازاریابی آنلاین به سه زیر مجموعه کلی زیر تقسیم می شود و شامل موضوعات زیر می باشد:
1) راه اندازی کسب و کار اینترنتی:
آنلاین کردن یک کسب و کار سنتی قدیمی و یا ایجاد و استارت یک کسب و کار اینترنتی جدید از طریق ساخت یک وب سایت و یا فروشگاه اینترنتی و یا ساخت صفحاتی در شبکه ها و رسانه های اجتماعی با هدف فروش محصول و خدمات (اما رویکرد و منظور ما از کسب و کار اینترنتی، کسب و کاری است که بر پایه وب سایت ایجاد و بنا شده).
2) استراتژی بازاریابی:
استراتژی های بازاریابی راه و روش هایی هستن که ما را به اهداف تجاری و مورد نظرمان می رسانند. باید قادر به تبدیل و مناسب سازی تاکتیک های بازاریابی سنتی برای فضای اینترنت و آنلاین باشید و از آنها نیز در این فضا استفاده نمایید (مثال: استفاده از بازاریابی تهاجمی اما اینبار در فضای آنلاین)؛ از سوی دیگر استراتژی ها و تاکتیک هایی که مختص به فضای اینترنت و آنلاین یا دیجیتال مارکتینگ می باشند را بشناسید، بیاموزید و بکار بگیرد (مثال: استفاده از تاکتیک بازاریابی فراخوان عمل / Call to action).
این توضیح را باید بدهم که استراتژی با تاکتیک فرق دارد. در یک استراتژی می توان از چند تاکتیک برای رسیدن به هدف استفاده نمود. مثلا می توان برای فروش یک محصول خاص، از تاکتیک ها و روش های بازاریابی مانند بازاریابی محتوا، بازاریابی دهان به دهان، بازاریابی گوشه دنج بازار یا نیچ مارکتینگ (Niche Marketing)، بازاریابی درون گرا و...، به صورت همزمان یا توامان با هم، استفاده نمود.
تعریف تاکتیک:
تاکتیک مجموعه ای از اقدامات موثر و خاص است که شما در طول استراتژی خود آنها را انجام می دهید. در واقع استراتژی هدف شماست و تاکتیک قدم های مشخص و قابل تعریفی است که شما را در اجرا و پیاده سازی استراتژی مورد نظرتان یاری می کند.
3) تبلیغات در اینترنت و فضای آنلاین:
بعد از راه اندازی کسب و کار و تعیین استراتژی ها و روش های بازاریابی، تبلیغات اینترنتی نیز از زیر مجموعه های بازاریابی اینترنتی است و یکی از راه های رشد سریع کسب و کار در فضای وب و اینترنت محسوب می شود (به شرطی که از استراتژی تبلیغات هوشمند بهره ببرید).
انواع اهداف در تبلیغات آنلاین:
الف) انجام تبلیغات انبوه:
هدف از تبلیغ در این حالت، به نمایش درآوردن محتوا و تبلیغ مورد نظر به شکل گسترده و برای عموم است. وب سایت های مطرحی که درباره بسیاری از موضوعات محتوا تولید و منتشر می کنند و بازدید روزانه زیادی دارند، یکی از محل هایی است که برای نمایش و دیده شدن اینگونه از تبلیغات کاربرد بسیار دارند.
ب) انجام تبلیغ هدفمند:
با پیشرفت اینترنت و صنعت تبلیغات آنلاین، کمک زیادی به هدفمند شدن تبلیغات شد. با ظهور و برجسته شدن رسانه های اجتماعی به خصوص فیس بوک، تبلیغات آنلاین بسیار هدفمندتر شدند به طوری که در حال حاضر صاحب تبلیغ می توان مشخص کند که تبلیغ مورد نظرش مثلا فقط برای افراد با جنسیت آقا که سنی بین 20 تا 30 سال دارند و در یک منطقه جغرافیایی خاص زندگی می کنند، نمایش داده شود.
انواع مدل های تبلیغاتی در اینترنت:
از شاخه های اصلی تبلیغات در اینترنت می توان به موارد زیر اشاره نمود:
تبلیغات تصویری و یا تبلیغات متنی: فرمی از تبلیغات است که در قالب متن به مخاطب نمایش داده می شود. رپورتاژ آگهی بهترین نوع تبلیغات متنی است.(مانند: بک لینک، رپورتاژ آگهی، تبلیغات همسان، تبلیغات کلیکی یا PPC و یا همان Pay Per Click و نیز تبلیغات گوگل).
تبلیغات بنری (تولید و انتشار یک تبلیغ به صورت بنر در وب سایت های مطرح و پر بازدید).
تبلیغات ویدئویی (ساخت و انتشار ویدئوهای تبلیغاتی و درج آنها در قالب یک تبلیغ (نه صرفا آپلود آنها) در سرویس های اشتراک اینترنتی مانند آپارات، نماشا، یوتیوب و... در ازای پرداخت هزینه).
تبلیغات ایمیلی (دقت داشته باشید در تبلیغات ایمیلی، ایمیل شما صرفا برای تبلیغ برای جامعه و مخاطب هدف ارسال می شود و این مورد با بازاریابی ایمیلی و ایمیل مارکتینگ فرق دارد و به یک معنا نیست).
تبلیغات در رسانه های اجتماعی (می توانید از مدل و روش "محتوای حمایت شده" یعنی درج تبلیغ در بخش تبلیغات رسمی آن رسانه های اجتماعی مورد نظر استفاده نمایید که ویژگی ها و مزایای خوب خودش را دارد و یا تبلیغ خود را در صفحات پرطرفدار منتشر کنید، همچنین می توانید با اینفلوئنسرها همکاری داشته باشید).
تبلیغات در اپ های موبایلی (امروزه اپلیکیشن های موبایلی هم مانند وب سایت ها بستر تبلیغاتی دارند که به صورت نوتیفیکیشن یا اعلان، پاپ آپ، و نوار پایینی اپلیکیشن نمایش داده می شوند، بنابراین می توانید از این روش نیز برای تبلیغات خود در فضای آنلاین استفاده نمایید).
انواع بازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین:
بهینه سازی صفحات وب سایت برای موتورهای جستجو (SEO) / SEO = Search Engine Optimization
بازاریابی محتوایی / Content Marketing
بازاریابی ایمیلی / ایمیل مارکتینگ / Email Marketing
بازاریابی ویدئویی / Video Marketing
بازاریابی شبکه های اجتماعی / سوشال مارکتینگ / Social Marketing
بازاریابی اینفلوئنسر / Influencer Marketing
بازاریابی ویروسی / Viral Marketing
بازاریابی و ابسته یا پورسانتی / افیلیت مارکتینگ / Affiliate Marketing
بازاریابی داخلی (وبلاگ نویسی / بلاگینگ / Blogging)
تبلیغات اینترنتی یا تبلیغات آنلاین / Online Advertising
در انتها این را اضافه کنم که، برای پیاده سازی و بکارگیری تاکتیک های حوزه بازاریابی اینترنتی و آنلاین، لازم است با ابزارهای مختلف بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید و برای استفاده از آنها آموزش ببینید و مهارت لازم را کسب کنید. بازاریابی اینترنتی شامل مفاهیم و مباحث گسترده ای می شود لذا ممکن است در ابتدا درک و یادگیری نحوه استفاده از این ابزارهای بازاریابی آنلاین کمی برایتان دشوار باشد، اما نگران نباشید! شما باید با چاشنی تلاش و استقامت به مرور زمان و به صورت مستمر، مهارت های خود را در این حوزه ارتقاء و رشد دهید تا کم کم به یک بازاریاب دیجیتال یا دیجیتال مارکتر حرفه ای (Digital Marketer) و یا بالاتر از آن، به یک دیجیتال بیزنیس کوچ حرفه ای (مربی کسب و کار دیجیتال) برای کسب و کار خود تبدیل شوید و یا اینکه از این تخصص و مهارت خود استفاده کرده و برای دیگران کار کنید و یا اینکه به عنوان یک دیجیتال بیزنیس کوچ به بسیاری از کسب و کارها کمک کنید و به درآمدهای بسیار عالی برسید.
در " آکادمی کسب دانش و مهارت " به طور مفصل در خصوص هریک از موارد فوق، مطالب و توضیحات کاملی ارائه و منتشر شده است. همچنین در مقاطع زمانی مختلف مطالب جدید منتشر و مطالب قبلی نیز بنا به ضرورت و نیاز، بروزرسانی خواهند شد. یقینا مطالعه، آموزش و یادگیری و نیز بکارگیری این مطالب می تواند به رشد شخصی و رشد کسب و کار شما کمک شایانی کرده و موجب متمایز شدن شما و کسب و کارتان گردد.